Dzień Babci i Dziadka: różne kultury, tradycje i historia

Gdy dziadkowie wchodzą drzwiami, dyscyplina wylatuje przez okno - Ogden Nash. Jakże prawdziwy wydaje się ten cytat, kiedy wspominamy swoich dziadków, czas jaki z nimi spędziliśmy, a także przekazane doświadczenia, które nieraz pomogły uniknąć porażek. Dom pełen miłości, opieki i serdeczności w większości rodzin kojarzony jest właśnie z domem u nich. Dziadkami zostaje się w momencie, kiedy na świecie pojawiają się wnuki, niektórzy do tej roli dojrzewają, inni zaś stają się nimi z zaskoczenia, to jednak niewątpliwie ich rola zawsze jest ważna. Często pomagają wnukom, stanowią wsparcie i autorytet. Są przekazem pozytywnych emocji i szacunki. Ich obecność i spędzony wspólnie czas na zawsze zostaje w pamięci. Z racji Dnia Babci i Dziadka poniżej przedstawiamy kilka krajów, które obchodzą tą tradycję i kultywują ją od lat.

 

Polska

 

Dzień Babci i Dziadka co roku przypada na 21 i 22 stycznia. Koncepcja na obchody tych dni pochodzi z tygodnika Kobieta i Życie z 1964 roku, natomiast inicjatorem był Kazimierz Flieger (dziennikarz), który zakomunikował, że 21 stycznia należy do wszystkich babć. Z czasem również i dziadkowie doczekali się swojego święta, datowanego zaraz po Dniu Babci. W Polsce w tych dniach szkoły i przedszkola organizują występy uczniów, poczęstunki i prezenty dla zaproszonych gości. Starsze wnuki odwiedzają seniorów, w ich domach okazują szacunek i składają życzenia. Często są to okazje do długich spotkań przywołujących wspomnienia z dzieciństwa jednych, jak i drugich.

 

Stany Zjednoczone

 

Narodowy dzień dziadków nazywany jest w Stanach Zjednoczonych National Grandparents Day. Kongres Prezydenta w USA zatwierdził święto dziadków, które zostało ustanowione przez Jimmy’ego Cartera (byłego prezydenta USA w latach 1977-1981 oraz laureata Pokojowej Nagrody Nobla w 2002) w 1978 roku. Pierwszy poniedziałek września jest więc poświęcony temu wyjątkowemu dniu, który posiada oficjalny hymn pod tytułem: Piosenka dla Babci i Dziadka, a symbolem święta jest kwiat niezapominajki. Podobnie jak w Polsce i tutaj szkoły czy przedszkola przygotowują uroczystości dla dziadków, na których nie może zabraknąć śpiewów i tańców. Własnoręcznie zrobione laurki dopełniają te spotkania, wywołując radość na twarzach babć i dziadków. Również domy opieki społecznej, a dokładnie opiekunowie, którzy pracują z osobami wymagającymi pomocy z powodu wieku, choroby czy niepełnosprawności chcą, aby ten dzień był powodem do radości.

 

Wielka Brytania

 

Wielka Brytania zainspirowała się Stanami Zjednoczonymi i od 1990 roku (za sprawą organizacji charytatywnej Age Concern) również obchodzi Grandparents Day, czyli dzień dziadków. Każda pierwsza niedziela października skupia uwagę na dziadkach, którym wręcza się upominki, a także okazuję wdzięczność. Szkocja, Walia i Anglia, tak samo jak inne kraje, celebrują moment, w którym wnuczkowie mogą podziękować swoim bliskim krewnym za trud włożony w ich wychowanie, a także czas ten stanowi świetną okazję do wspólnych wspomnień, oglądania albumów ze zdjęciami czy opowiadania historii.

 

Francja

 

We Francji Dzień Babci i Dziadka został rozdzielony na dwa dni, podobnie jak w Polsce, jednak tam różnica w obchodach pomiędzy jednym dniem a drugim to kilka miesięcy. Tradycja obchodu Dnia Babci rozpoczęła się pod koniec lat 80. ubiegłego wieku, a zainspirowana została w latach 50. XX wieku w północnej Francji przez popularną kawę babci Café Grand’Mère, której założycielem był René Monnier, mistrz reklamy i promocji, a autorką chwytliwej nazwy została jego żona. Od tego czasu w pierwszą niedzielę marca składa się życzenia każdej babci. Jest to też świetna okazja do urządzania konkursów, warsztatów czy nawet kampanii promocyjnych prowadzonych przez stowarzyszenie Fête des grand-mères, które hucznie organizuje pochody na cześć babć. Jednak, aby dziadkowie również czuli się docenieni, to od 2008 roku trzeciego października każdy dziadek otrzymuje prezent. Inicjatorem tego dnia był Franck Izquierdo (projektant gier i książek dla dzieci). 

 

Japonia

 

Japonia Święta Babci i Dziadka nie obchodzi, ale Dzień Szacunku dla Wieku. W trzeci poniedziałek września osoby po 60. roku życia są w centrum uwagi wśród młodszego pokolenia. Telewizja często przedstawia najstarszych obywateli i zaznacza, jaką ważną rolę pełnią wśród społeczeństwa. Ta japońska inicjatywa sięga 1966 roku, a wraz z nią legenda, która opowiada o młodym leśniku i schorowanym ojcu, marzącym o napiciu się smacznej sake. Niestety syn nie miał na tyle pieniędzy, aby sprezentować ojcu alkohol i kiedy spacerował po lesie, rozmyślając jak zadowolić tatę, nie spostrzegł, że droga po której szedł skończyła się i wpadł do doliny. Zauważył wodospad, a że był zmęczony wędrówką i chciało mu się pić postanowił, że skorzysta z okazji i napiję się wody. Jakim wielkim zaskoczeniem okazało się, że wodospad smakuję dokładnie jak sake! Nie tracąc ani chwili dłużej, nabrał wodę i pobiegł zanieść cierpiącemu ojcu. Ten gdy tylko spróbował, poczuł się znacznie lepiej. Wiadomość szybko się rozeszła po innych wioskach, aż w końcu usłyszała ją Cesarzowa Genshō-tennō i niezwłocznie udała się w miejsce, do którego wpadł leśniczy. Zobaczywszy również ozdrowieńca postanowiła zmienić nazwę dotychczasowej ery na Yōrō, którą tłumaczy się jako czas opieki nad starszymi. Tak samo nazwała wodospad, a z racji, że całe zdarzenie miało miejsce w okresie jesiennym, ten wyjątkowy dzień obchodzi się właśnie we wrześniu. Warto zaznaczyć, że obchody tego święta swój początek miały przed problemem starzejącego się społeczeństwa.

 

Każdy powód, aby podziękować dziadkom za opiekę, jest dobry. Przekazane przez nich wartości, zasady i patriotyzm zawszę tworzą w człowieku chęć naśladowania i przekazanie tych tradycji kolejnym pokoleniom. 

 

Źródło: bimkal.pl, wikipedia.pl, japoland.pl