Bądź zawsze obcy! - festiwal literacki w Radomiu
- Data publikacji: 29.08.2018, 18:48
SWOI OBCY – tak zatytułowany będzie trzeci festiwal Opętani Literaturą, towarzyszący ogłoszeniu tegorocznego laureata Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza. Nagrodę i festiwal, który potrwa od 1 do 9 września, współorganizują Prezydent Radomia i Muzeum Witolda Gombrowicza. Wydarzeniu patronuje Rita Gombrowicz.
Mecenasem nagrody jest Jarosław Krzyżanowski. Festiwal dofinansował w tym roku Marszałek Województwa Mazowieckiego.
Tym razem festiwal rozpocznie przechadzka po Radomiu śladami Gombrowiczów. To pierwszy z serii spacerów literackich, które zamierza zorganizować Miejska Biblioteka Publiczna. Możliwe, że spacer przerodzi się w demonstrację, ale czego i dlaczego, organizatorzy ujawnią dopiero w sierpniu.
– Możemy tylko zdradzić, że będzie Ferdydurkistyczna, warto więc sięgnąć do tej powieści Gombrowicza i przeczytać ją bez szkolnego przymusu – mówi Ewa Witkowska z Muzeum Gombrowicza.
Potem już tradycyjnie wydarzenia literackie łączyć się będą i dopowiadać z muzycznymi i scenicznymi. We Wsoli i Radomiu posłuchamy Doroty Miśkiewicz i Marka Napiórkowskiego, Hanny Banaszak, Lecha Janerki. Fragmenty trzeciego rozdziału Opętanych Witolda Gombrowicza przeczyta Wiktor Zborowski, który opowie też o swoich doświadczeniach aktorskich.
Organizatorzy zaproszą na spotkanie z ubiegłoroczną laureatką Nagrody Gombrowicza Anną Cieplak, a także na dyskusję tegorocznych nominowanych (przypomnijmy: Grzegorz Bogdał, Aleksandra Lipczak, Adam Robiński, Paweł Sołtys, Marcin Wicha) z kapitułą (jej członkowie to: Ewa Graczyk, Jerzy Jarzębski, Anna Kałuża, Zofia Król, Zbigniew Kruszyński, Józef Olejniczak, Justyna Sobolewska). Będzie również okazja do kolejnej rozmowy z Ritą Gombrowicz, tym razem Tomasz Tyczyński zapyta ją o … rzeczy Gombrowiczów.
W kategorie obcości i swojskości wprowadzi uczestników festiwalu prof. Zbigniew Mikołejko, filozof, pedagog, historyk religii, a także kontrowersyjny publicysta, ostro traktujący rzeczywistość społeczną, stereotypy, a nawet poprawność polityczną. Prof. Mikołejko jest świetnym wykładowcą, więc nie grozi nam nuda, której tak bardzo bał się Gombrowicz.
Będziemy też rozmawiać o pisarzach niezwykle mocno zakorzenionych w polszczyźnie, którzy mimo to do dziś pozostają poza popularnym kanonem naszej dwudziestowiecznej literatury, a co najmniej poza zainteresowaniami większości tę literaturę czytających.
O życiu i twórczości Aleksandra Wata opowie prof. Józef Olejniczak z Uniwersytetu Śląskiego, historyk i teoretyk literatury zajmujący się wnikliwie tym poetą i prozaikiem od trzydziestu lat. Drugim „swoim obcym” będzie Leo Lipski, jego niezwykłą biografię i twórczość zaprezentuje prof. Adam Lipszyc z IFiS PAN, filozof, eseista, tłumacz, laureat Nagrody Literackiej Gdynia za esej o twórczości Waltera Benjamina.
O tym, że swojskość bywała w polskiej historii (także historii literatury) pułapką, w którą wpadały nawet największe umysły i osobowości, opowie Irena Jun w monodramie na podstawie powieści Jacka Dehnela Matka Makryna i poematu Juliusza Słowackiego Rozmowa z Matką Makryną Mieczysławską.
Bądź niechętny, nieufny, trzeźwy, ostry i egzotyczny - nawoływał sam siebie Witold Gombrowicz w Dzienniku. - Nie daj się swoim oswoić, przyswoić! Twoje miejsce nie jest wśród nich, ale poza nimi, jesteś jak sznur, zwany przez dzieci skakanką – wyrzuca się go przed siebie aby przeskoczyć.
To z tego fragmentu Dziennika zaczerpnęliśmy motto trzeciej edycji Opętanych Literaturą: Bądź zawsze obcy! – informuje Tomasz Tyczyński, kurator Muzeum Witolda Gombrowicza i sekretarz kapituły Nagrody Gombrowicza.
– Jesteśmy przekonani, że Gombrowicz ma rację: wielcy pisarze, wielcy twórcy muszą pozostać nieoswojeni w relacjach z publicznością, krytyką, narodem czy społecznościami, nawet jeśli tkwią w samym ich środku. Bezkompromisowi, muszą pozostać „swoimi obcymi”. Dojrzali czytelnicy, dojrzałe społeczeństwa nie karzą ich za tę obcość odrzuceniem, ale i nie próbują na siłę wciskać w swojskość. Wystarczy pamięć sięgająca po ich utwory i porządna lektura. Mamy nadzieję, że festiwal będzie okazją do takiej właśnie lektury.
Partnerami Nagrody i festiwalu są: Miejska Biblioteka Publiczna, Teatr Powszechny w Radomiu, Zespół Szkół Muzycznych, MCSW „Elektrownia”.
Patronat:
Gazeta Wyborcza, Dwójka Polskie Radio, TVP Kultura, Lubimyczytac.pl
Przedstawiamy program festiwalu:
OPĘTANI LITERATURĄ: SWOI OBCY
PROLOG: Sobota 1 września
Gąbrowanie po Radomiu - spacer literacki
godz. 15.00, Miejska Biblioteka Publiczna
Józio nie chce do szkoły - manifestacja Ferdydurke czytają aktorzy Teatru Resursa
od godz. 17.00 przy stoliku Gombrowicza (i Paskudy jego)
Niedziela 2 września
I co po nagrodzie?–z Anną Cieplak, laureatką II edycji Nagrody Gombrowicza rozmawia Anna Spólna
godz. 17.00, Muzeum Witolda Gombrowicza
Dorota Miśkiewicz i Marek Napiórkowski – koncert
godz. 18.30, Muzeum Witolda Gombrowicza
Poniedziałek 3 września
Wiktor Zborowski czyta Opętanych W. Gombrowicza
Z aktorem rozmawia Łukasz Maciejewski
godz.18.00, Muzeum Witolda Gombrowicza
SWOI OBCY filmowi
DOGMAN dramat, reż. Matteo Garrone, Francja, Włochy 2018 (113’) pokaz przedpremierowy
godz. 20.00, Kino MCSW „Elektrownia”
Wtorek 4 września
SWOI OBCY: Zbigniew Mikołejko - wykład otwarty
godz. 18.00, Miejska Biblioteka Publiczna *
SWOI OBCY filmowi
KSIĘGARNIA Z MARZENIAMI, dramat obyczajowy, reż. Isabel Coixet, Hiszpania, Niemcy, Wielka Brytania 2017 (110’) premiera
godz. 20.00, Kino MCSW „Elektrownia”
Środa 5 września
SWOI OBCY: Leo Lipski – czyta Marcin Przybylski, interpretuje Adam Lipszyc
godz. 18.00, Miejska Biblioteka Publiczna*
Czwartek 6 września
SWOI OBCY: Aleksander Wat – czyta Mariusz Bonaszewski, interpretuje Józef Olejniczak
godz. 18.00, Miejska Biblioteka Publiczna
Piątek 7 września
SPEŁNIENIE, czyli nocnik w muzeum
Oni mają talent – rozmowa jurorów i nominowanych pisarzy
godz. 18.00, Muzeum Witolda Gombrowicza
Lech Janerka – koncert plenerowy
godz. 19.30, Muzeum Witolda Gombrowicza
Sobota 8 września
Rzeczy pamiętanie – z Ritą Gombrowicz rozmawia Tomasz Tyczyński
godz. 17.30, Teatr Powszechny
Matka Makryna – Irena Jun w monodramie według tekstów Juliusza Słowackiego i Jacka Dehnela
godz. 19.00, Teatr Powszechny
bezpłatne zaproszenia na spektakl do odbioru w kasie teatru w dn. 5-7 września
Niedziela 9 września
GALA NAGRODY LITERACKIEJ im. Witolda Gombrowicza
Recital Hanny Banaszak
godz. 17.00, Zespół Szkół Muzycznych
*bezpłatne wejściówki na Galę Nagrody do odbioru:
4.09, Miejska Biblioteka Publiczna, po wykładzie ok. 19
5.09, Miejska Biblioteka Publiczna, po spotkaniu ok.19.30
Na wszystkie wydarzenia wstęp bezpłatny, poza projekcjami filmów (bilety i wejściówki dostępne w kasie MCSW „Elektrownia” od 27.08).
Na spektakl Ireny Jun oraz na Galę Nagrody obowiązują wejściówki.
Dojazd do Wsoli bezpłatnym autokarem, zbiórka na przystanku Chrobrego/ Czysta, kier. Michałów.
2.09. zbiórka o godz. 16.20, powrót ok. 20
3.09, zbiórka o godz. 17.20, powrót ok. 19
7.09, zbiórka o godz. 17.20, powrót ok. 21
Miejsca festiwalowe:
Muzeum Witolda Gombrowicza, ul. W. Gombrowicza 1, Wsola
Miejska Biblioteka Publiczna, ul. Piłsudskiego 12, Radom
Kino MCSW „Elektrownia”, ul. Kopernika 1, Radom
Teatr Powszechny, Plac Jagielloński 15, Radom
Zespół Szkół Muzycznych, ul. 25 Czerwca 70, Radom
Stolik Gombrowicza, Plac Konstytucji 3 Maja